เลื่อนตัวเองขึ้น แต่อย่าลดคนอื่นลง

อาจารย์สอนยูโดชาวญี่ปุ่นคนหนึ่งชวนลูกศิษย์หนุ่มชาวอเมริกันเดินทอดน่องไปตามชายหาดยามเย็น ช่วงหนึ่งของการสนทนาอาจารย์ใช้ไม้เท้าขีดเส้นสองเส้นคู่ขนานลงไปบนผืนทรายขาวละเอียด เส้นหนึ่งยาวประมาณห้าฟุต อีกเส้นหนึ่งยาวประมาณสามฟุต
“เธอลองทำให้เส้นที่ยาวสามฟุตยาวกว่าเส้นที่ยาวห้าฟุตให้อาจารย์ดูหน่อย”

ลูกศิษย์ชาวอเมริกันหยุดคิดพินิจเส้นทั้งสองอยู่ครู่หนึ่งก็เผยยิ้มที่ริมฝีปากเหมือนค้นพบคำตอบ ชายหนุ่มบรรจงใช้เท้าข้างหนึ่งค่อยๆ ลบรอยเส้นตรงที่ยาวประมาณห้าฟุตนั้นให้สั้นลงจนเหลือนิดเดียว โดยวิธีนี้เส้นที่ยาวราวสามฟุตจึงโดดเด่นขึ้นมาแทน ลบเสร็จเขาเงยหน้าสบตาอาจารย์พลางขอความเห็น

“เช่นนี้ใช้ได้หรือยังครับ”

ผู้เป็นอาจารย์ใช้ไม้เท้าเคาะหัวลูกศิษย์เบาๆ หนึ่งทีก่อนบอกว่า

“ใช้วิธีนี้ชีวิตเธอก็มีแต่จะล้มเหลวรู้ไหม คนที่คิดจะยกตัวเองให้สูงขึ้น โดยการทำร้ายคู่แข่งนั้นไม่ฉลาดเลย ทางที่ดีจงยกตัวเองขึ้น แต่อย่าลดคนอื่นลง”

ว่าแล้วอาจารย์ก็ขีดเส้นทั้งสองใหม่ แล้วสาธิตให้ดูโดยการปล่อยเส้นที่ยาวห้าฟุตไว้อย่างเดิม แต่ขีดเส้นที่ยาวสามฟุตให้ยาวขึ้นเป็นสิบฟุต ฝ่ายลูกศิษย์ยังคงกังขา

“คู่แข่งของเธอไม่ใช่ศัตรู แต่คือครูของเธอ และเขาคือคนสำคัญที่จะทำให้เธอได้ก้าวไปข้างหน้าอย่างสง่างาม เธอลองคิดดู หากไร้เสียซึ่งคู่แข่ง เธอจะรู้ได้อย่างไรว่าตัวเองมีศักยภาพในการทำงานขนาดไหน ไม่มีอัปลักษณ์ เธอจะรู้จักความสวยงามได้อย่างไร คู่แข่งขันของเรายิ่งเก่งยิ่งฉลาดล้ำ ก็จะทำให้เรารู้จักขยับตัวเองไปให้สูงส่งยิ่งขึ้น นักสู้ที่ดีนั้นเขายืนหยัดอยู่ในสังเวียนได้เพราะมีคู่ต่อสู้ที่เข้มแข็ง คู่ต่อสู่ที่อ่อนแออาจจะทำให้เราเป็นผู้ชนะ แต่ชัยชนะนั้นมักไม่ยืนยง”

“คนที่พยายามจะเลื่อนตัวเองขึ้นไปโดยการฆ่าน้อง ฟ้องนาย และขายเพื่อน ถึงแม้จะทำได้สำเร็จ แต่นั่นก็เป็นความสำเร็จที่ปราศจากเกียรติคุณ ไม่อาจเอ่ยอ้างได้อย่างเต็มภาคภูมิ การเลื่อนตัวเองขึ้นไปโดยวิธีที่ไม่ชอบธรรม กับการเลื่อนตัวเองขึ้นไปโดยปล่อยให้คนอื่นได้ก้าวไปตามวิถีทางของเขาอย่างเสรนั้น มีผลลัพธ์ต่างกันเพียงไร”

“การเลื่อนตัวเองขึ้นพร้อมกับลดคนอื่นลง เธออาจชนะแต่ก็มีศัตรูเป็นของแถม การเลื่อนตัวเองขึ้นไปแต่ไม่ลดคนอื่นลง เธออาจเป็นผู้ชนะพร้อมกับมีเพื่อนแท้เพิ่มขึ้นมากมาย วิธีไหนจะดีกว่ากัน”

มิสเตอร์อินเทอร์เน็ต

ที่มา : การ์ตูนมหาสนุก ปีที่ 15 ฉบับที่ 648 ประจำวันพุธที่ 1-7 ตุลาคม 2546
หน้า 20-21